خانواده در مانی های استراتژی

خانواده در مانی های استراتژی

خانواده در مانی های استراتژیک ، سیستمی و متمر کز بر راه حل * خانواده در مانی های استراتژیکی ، سیستمی و متمر کز بر راه حل روش مدار و کوتاه مدت هستند . این خانواده در مانی ها مرهون کار میلتون اریکسون هستند . تاثیرات اریکسون بر نظریه های مطرح شده : * هدف وی در درمان ایجاد تغییر بود . * اریکسون با مراجعانش کار می کرد تا به انها کمک کند که برای کمک به خود فعال شوند . * توجه بسیار زیاد به جزئیات نشانهای مرضی که مراجعانش نشان میدادند . وجه اشتراک خانواده در مانی های استراتژیک ، سیستمی و متمر کز بر راه حل : * از میراث مشترکی برخوردارند .زیرا همه ی آنها عقاید اریکسون را کسب کرده اند . * برخی از روش های اریکسون را به کار برده اند مثل ملاقات با خانواده ها در یک دوره زمانی محدود . تفاوت بین این رویکرد ها را نظریه پردازانی از موسسه های زیر بر شمرده اند : * موسسه تحقیقاتی روانی ( MRI ) ، یعنی خانواده در مانگران استراتژیک * موسسه خانواده یا هیلی – مادنز ، یعنی خانواده در مانگرا ن استراتژیک * گروه سیستم های میلان ، یعنی خانواده درمانگران سیستمی * مرکز درمان مختصر و مرکز ادسون ، یعنی خانواده در مانگرا ن متمرکز بر راه حل خانواده درمانگران استراتژیک : این خانواده درمانی متخصصان سرشناسی از قبیل پاول واتسلاویک ، جان ویکلند و کلومدنز دارد . در این میان جی هیلیر برجسته تر از بقیه است .
  
 او گروه بیتسون ، و گروه MRI را به عنوان عضو بنیان گذار تحت تاثیر قرار داد و موسسه خانواده درمانی ( میلی – مدنز ) واشنگتن را تاسیس کرد . اریکسون مقاصدش را در درمان با ابزار های زیر محقق می نمود : * پذیرش و تاکید بر نقاط مثبت * به کار بردن دستور العمل های کلامی غیر مستقیم و مبهم * تشویق یا هدایت رفتار های عادی به طوری که مقاومت در خلال تغییر نشان داده شود نه در اعمال عادی و مستمر اصول زیر بنایی خانواده درمانی استراتژیک : * به صورت یک گروه از اصول اریکسون پیروی می کنند . * آنها روی درمان کوتاه مدت در حدود 10 جلسه تاکید می کنند . * غالبا درمان استراتژیک به عنوان درمان مختصر مشخص می شود . درمان مختصر : این درمان بیشتر با روشن بودن آنچه که باید تغییر داده شود سرو کار دارد تا وضوحیت زمان در بین درمانگران مختصر این اعتقاد رایج است که درمان باید خصوصا هدفمند ، متمرکز بر مشکل ، به خوبی تعریف شده و مهمتر از همه ، این که با هدف تسکین شکایات کنونی مراجع باشد . خانواده درمان گران استراتژیک بر روی ابعاد زیر در زندگی خانوادگی تمرکز می کنند : 1 – قواعد خانوادگی : قواعد پیدا و پنهانی که خانواده ها برای نظارت بر خود به کار می برند . از قبیل " تو باید زمانی حرف بزنی که با تو صحبت می شود ." 2- تعادل خانواده : تمایل خانواده برای ماندن در همان الگو های عملکردی خود مانند بیدار شدن و خوابیدن در یک ساعت مشخص . 3- رفتار نظیر به نظیر : عکس العمل اعضای خانواده به رفتار دیگران به همان صورتی است که دیگران با آنان رفتار می کنند . یعنی چیزی در ازای چیزی 4- اصل حشو : خانواده در دامنه محدودی از تسلسل های رفتارهای تکراری به تعامل می پردازد .. 5- نقطه گذاری : این ایده که افراد عقیده دارند آنچه که در مراوده ها می گویند معلول چیزی است که سایرین می گویند . 6- روابط قرینه و مکمل : یعنی روابط درون خانواده هم در زمره روابط برابر ( قرینه ) و هم روابط نا برابر ( مکمل ) هستند . 7- علیت حلقوی: یعنی حادثه علت حادثه دیگری نیست بلکه حوادث به هم وابسته اند و عوامل پشت یک رفتار مثل یک بوسه یا یک ضربه ی متعدد هستند . * فنون خانواده در مانی استراتژیک : 1- باز تعبیر : این فن متضمن استفاده از زبان برای القای یک تغییر شناختی در درون اعضای خانواده و تغییر ادراک از خانواده است . در واقع تفسیر متفاوت نسبت به موقعیت یا رفتار خانواده عرضه می شود . برای نمونه ممکن است " افسردگی " به معنای " بی مسولیتی " یا " یکدندگی" تلقی شود . 2- دستور العمل ها : آموزشی است که درمانگر به خانواده می دهد تا متفاوت رفتار کند . دستور العمل ها ابزار اصلی رویکرد درمان استراتژیک محسوب می شوند . و به شیوه تعبیر و تفسیر در روانکاوی عمل می کنند. انواع دستور العمل ها : * پیام های غیر کلامی * پیشنهادات مستقیم و غیر مستقیم * رفتار های محول شده 3- اضداد : این فن به خانواده مراجعه کننده و اعضایش اجازه می دهد چیز هایی را انجام دهند که در حال انجام دادنش هستند . و هدف آن کاهش یا حذف مقاومت است . اشکال متعدد اضداد : *- محدود سازی : در این حالت به خانواده مراجعه کننده گفته می شود که از انجام هر چیزی غیر از آنچه در حال انجامش هستند نا توانند . * – تجویز کردن : به اعضای خانواده دستور داده شود رفتار ناسازگار مشکل زایی را انجام دهند . *- باز تعریف : عبارت است اسناد دادن مضامین مثبت به اعمال پر درد سر و مرضی 4 تجربیات شاق : رفتار ها ی خنثی یا سازنده ای هستند .که افراد بایستی انجام دهند قبل از این که به آن ها اجازه داده شود در رفتار هایی که در صدد حذف یا اصلاح آن هستند ، درگیر شوند . هدف تجربیات شاق این است که مراجعان از حفظ نشانه ای مرضی که پر زحمت است سریع تر دست بکشند تا آنهایی که ارزشمند هستند . 5- موضع گیری : پذیرش مبالغه آمیز آنچه که اعضای خانواده انجام می دهند از سوی درمانگر. برای مثال وقتی پسر اظهار می کند در برقرای رابطه با پدر خانواده مشکل دارد . درمانگر ممکن است در پاسخ بگوید " نه این حرف نا امید کننده است " 6- وانمود کردن : اساسا در این فرایند در مانگر از اعضای خانواده می خواهد که وانمود کنند در یک رفتار پر زحمت از قبیل دعوا داشتن در گیر شده اند . این عمل موجبب تغییر افراد می شود . * چهار شیوه رایج برای تضمین نتایج موفقیت آمیز خانواده درمانی استراتژیک از سوی واتزلاویچ : - تعریف مشخص و دقیقی از مشکل - بررسی همه راه حل هایی که سابقا در رابطه با مشکل بدان ها توسل شده است . - تعریف روشن و عینی از تغییر مورد انتظار - تدوین و اجرای استراتژی تغییر * نقش خانواده درمانگران استراتژیک : الف ) تعریف مشکل موجود به گونه ای که قابل حل باشد . در تعریف مشکل به این روش درمانگر تغییراتی را برای کمک به اعضای خانواده ایجاد می کند . به طوری که پویایی خانواده جایگزین موضع رقابتی می شود . ب ) فعال بودن درمانگر ج ) خانواده درمانگران استرتژیک تلاش می کنند از مشکلات موجود به عنوان روش هایی استفاده کنند که تغییر در خانواده را از طریق محول کردن وظایف به وجود آورد . * تاکید های خانواده درمانی استراتژیک : 1- تاکید عمده این رویکرد انعطاف پذیری آن به عنوان ابزار مهم کار با انواع خانواده های مراجعه کننده است . 2- دومین تاکید این رویکرد این است که تغییر واقعی در سطح فردی و دو تایی ممکن است و همیشه نیاز نیست که کل سیستم درتغییر مرتبه پایین تر درگیر شود . 3- سومین تاکید روی تمرکز و نو آوری است . 4- سهولت استفاده از آن همراه با سایر درمان ها به ویژه مکاتب خانواده درمانی ساختی و رفتاری است . * * * خانواده درمانی سیستمی میلان : این رویکرد روی ارتباط درونی اعضای خانواده و در همان حال بر اهمیت تغییر مرتبه دوم در خانواده ها تاکید می کند . · این خانواده درمانی ها براین ایده استوارند که درمانگران دید سیستمی ( حلقوی ) درباره ابقا ء مشکل داشتند و از یک جهت گیری استراتژیک بر خوردارند . · مفهوم بی طرفی از ارکان اصلی زیرین رویکرد میلان است و به عنوان بی طرفی درمانی بدان اشاره می شود . به طوری که از کشیده شدن درمانگر به داخل ائتلاف و مباحثات خانواده محافظت می کند تا فرصت ارزیابی پویایی خانواده را برای درمانگر فراهم کند . * فنون درمانی خانواده درمانی سیستمی ( میلان ) : 1- فرضیه سازی : این فن متضمن نشست اعضای تیم درمانی قبل از ورود به یک خانواده به منظور بحث درباره جنبه هایی از وضعیت آن است که ممکن است موجد نشانه مرضی باشند . 2- مضامین مثبت : نوعی باز تعبیر است که از طریق آن بر رفتار تک تک اعضای خانواده بر چسب خیر خواهانه زده می شود . و با نیت خوب تلقی می شوند . 3- پرسش حلقوی : این فن اطلاعات واضحی را به خانواده درباره پویایی های خانوادگی می دهد در همان حال ایده ی علل فردی را در هم می شکند . 4- تجویز های مغایر - مشابه : تجویز نوع خاص از رفتار آیینی است و به والدینی ارائه می شود که کودکان روان پریش یا دچار بی اشتهایی عصبی دارند . تا تلاش شود بازی کثیف خانواده را در هم شکند . 5- تشریفات : تلاشی است برای در هم شکستن نقش ها ناسازگار در خانواده ، در اصل رهنمود های مشخصی به معنی دراماتیک کردن جنبه های مثبت موقعیت های مشکل زا هستند . * نقش درمانگر رویکرد سیستمی : 1- هم کارشناس و هم شریک سیستم های خانواده پیوسته در حال شکل گیری است 2- درمانگر موضع غیر سرزنشی دارد . 3- دستور العمل هایی می دهد و حتی تا حد اجتناب از کاربرد فعل " بودن " بی طرف است . 4- درمانگر برمضمون مثبت یک رفتار تاکید می کند . 5- این درمانگران سعی می کنند آشکارا با خانواده ها در نیافتند . در عوض یک موضع اضدادی دارند . تاکید روش های درمانی سیستمی( میلان ) : 1- انعطاف پذیری 2- وا داشتن درمانگر به کار گروهی 3- تمرکز بر یک مشکل در یک دوره زمانی بسیار محدود * * * خانواده درمانی متمرکز بر راه حل : درمان های متمرکز بر راه حل بر اساس فلسفه سازه ی اجتماعی بنا شده اند . عقیده پشت این مفهوم این است که خانواده درمانی در برگیرنده بافت اجتماعی یا بافت فرهنگی یا خانواده است . دو تن از نظریه پردازان معروف این رویکرد ، بیل اُهانلون و استیودی شیزر می باشند . مفروضه های خانواده درمانی متمرکز بر راه حل : * این رویکرد در در بعضی از مفروضه ها ی مشترک درباره خانواده ها مثل رویکرد استراتژیک MRI و سیستمی میلان مشترک است . در اصل و اساس این رویکرد این باور وجود دارد که خانواده های ناکار ساز در برخورد با مشکلات " گیر کرده اند " این که مشکل چه چیزی است و یا چه چیزی نیست در این رویکرد نسبی است . در این رویکرد عقیده بر این است که به خانواده ها کمک گردد تا دید ثابت شان باز گردد ، خلاق شوند و رویکر دهای تازه ای را خلق نمایند . تعداد جلسات بین 5 تا 10 جلسه محدود می شود . * فنون درمانی درمان های متمرکز بر راه حل : 1- همزایی مشکل همراه با خانواده : این ایده بر فلسفه سازه گرایی استوار است که می گوید واقعیت انعکاسی از مشاهده و تجربه است به یک تمامیت عینی . 2- تغییر مرتبه دوم ( کیفی ) : کانون توجه در این رویکرد ها تغییر سازمان و ساخت خانواده است 3- ستایش و تمجید : این فن به منظور ستایش خانواده برای نقاط قوتش طراحی می شود و مجموعه مثبتی را در آن می سازد 4- سر نخ : مداخله ای که رفتار معمول یک خانواده را آیینه می کند . هدف از این فن هشیار کردن خانواده به این ایده است که بعضی رفتار ها ممکن است ادامه یابد . 5- شاه کلید ها : کاربرد مداخلاتی که قبلا کارگر افتاده اند و کاربرد جهانی دارند . 6- تمرکز روی استثنائات - مثال : خانواده هایی که زیاد نزاع و درگیری دارند ممکن است در حضور ریش سفید شان آرام گیرند . 7- از خانواده ها بخواهیم یک راه حل فرضی برای وضعیت بوجود آمده ارائه دهد که صرف نظر از پیچیدگی شان به کار آید چنین کاری معمولا با پرسیدن یک سوال معجزه آسا صورت می گیرد . * نقش درمانگر در درمان متمرکز بر راه حل : 1- خانوده درمانگر متمرکز بر راه حل معتقد است که تناسبات مداخلات درمانی با محتوی رفتار خانواده مهم است ( استعاره قفل ها و کلید ها ) 2- استفاده از یک تیم به منظور کمک به پیدا کردن راه حل درست و متناسب با خانواده 3- تشویق اعضای خانواده برای ایجاد تغییرات هر چند ریز 4- درمانگران این رویکرد همیشه خانواده ها را می دارند که " آینده را که امکان تغییر در آن هاست در نظر بگیرند " * تا کید ها در روش های متمرکز بر راه حل : 1- این رویکرد به عنوان یک گروه بر نظریه خانواده تمرکز کرده و هدایت می شود . 2- دومین ویژگی و تاکید این است که درمانگران خانواده را در تعریف واضح و دقیق امکانات و موقعیت هایشان کمک می کنند . مشکل تعریف شده باید قابل حصول باشد . 3- خانواده درمانی متمرکز بر راه حل توانا سازی می کند به این معنی که به خانواده ها در ارزیابی و کاربرد منابعشان کمک می کند . 4- اهداف قابل حصول از قبیل تغییرات کوچک در رفتار مورد تاکید هستند .

منبع: علم به سبک دیگر